Grote ghurra, karnstokhouder, Nepal, 2e helft 20e eeuw

Al eeuwen gebruiken Nepalese bergbewoners de ghurra (karnstokhouder) als hulpmiddel om melk te karnen tot (geklaarde) boter. Dit ritueel stoelt op de eeuwenoude hindoemythe, de Samudra Manthana: het karnen van de oeroceaan door goden en demonen. Deze mythe vertelt niet alleen het scheppingsverhaal, maar is ook de uitbeelding van de strijd tussen goed en kwaad.

Door het gebruik van de ghurra wordt de handeling van het karnproces getranscendeerd tot een sacrale gebeurtenis; de rituele bevestiging van de Samudra Manthana. Het karnproces is voor Nepalezen 'darshan', een heilig moment van de dag om gezegend te worden door hun goden.

De decoraties op de ghurra's verwijzen naar de goden van het hindoepantheon en vormen als het ware de verbindingstekens met het ongrijpbare mysterie van het universum. Ghurra's zijn zo een uitdrukking van een transcendente werkelijkheid die verborgen ligt onder de sluier van de waarneembare werkelijkheid.

Ghurra's hebben aan de onderkant een ronde vorm die de zonneschijf (chakra) voorstelt, symbool van Vishnu, de beschermgod van land en volk van Nepal. De zonneschijf staat voor de wonderbaarlijke kracht van de universele ziel, die schept, instandhoudt en vernietigt in alle sferen van het universum.

Op de zonneschijf bevindt zich een meestal een verticale staaf in lingamvorm, symbool van Shiva (de god van vernietiging en herschepping). De staaf is opgebouwd uit symmetrische figuren met symbolische elementen. Geen enkel detail in de uitvoering is een persoonlijke vinding, alles heeft een rituele betekenis.

Voor de informatie met betrekking tot de ghurra's is gebruik gemaakt van de in 2004 verschenen tentoonstellingscatalogus: Ghurra's, goden uit de Himalaya - Nepalese volkskunst. Samenstelling en redactie Annemarie De Gendt en Paul De Smedt.

Dit is een groot exemplaar. Kijk goed naar de foto's voor de staat die redelijk goed is.

Lengte: 34,7 cm
Gewicht: 560 gram
Herkomst: Nepal
Datering: 2e helft 20e eeuw